Soms is een situatie zo complex dat je niet volstaat met 1 eenvoudige multipolygoon zoals beschreven in ons bericht over multipolygonen in iD. De complexere gevallen worden hier nader toegelicht. We gebruiken daarvoor volgend voorbeeld.
In het bovenstaande voorbeeld, zie je verschillende onderdelen. Dit zijn o.a.
- een aantal formele percelen (perceel A, perceel B en perceel C).
- een aantal polygonen (of ways); w1, w2, w3 en w4.
- een aantal inhoudelijke “percelen;
- Perceel A blijkt een sloot te zijn
- perceel C is een weiland als “eiland” in die sloot
- perceel B betreft de combinatie van het huis en de kleinere schuur, en vormen dus “gaten” in perceel C
De “truc” is om de geometrie (dat wat je tekent) los te zien van de inhoudelijke toewijzing van wat het is. Dingen kunnen een huis, schuur, weiland of water zijn, maar dat staat los van de geometrische elementen waar ze uit zijn opgebouwd.
Eerst het eenvoudige voorbeeld. Wat is “perceel A” nu eigenlijk? Wel, er zijn 2 gesloten vlakken: w1 en w4. Perceel A is niet zomaar 1 van die twee, maar is juist de “relatie” tussen w1 en w4 als uitdrukking van een multi-polygoon. In formele zin zeg je dan dat w1 het “outer lid” is van die relatie, en w4 het inner lid van die relatie. Meer in spreektaal is perceel A dus het “vlak met een gat” (ook wel donut genoemd), gevormd door de ways w1 en w4.
Ook nog overzichtelijk is het feit dat perceel B op 2 manieren kan ingevoerd worden in OSM. Je zou immers w2 en w3 beiden van het kadastraal adres kunnen voorzien, en daar kunnen de systemen prima mee omgaan. Dat is 1 van de manieren waarop we omgaan met het gegeven dat een (administratief) perceel op de kaart uit meerdere delen kan bestaan.
Een andere zienswijze is dat w2 en w3 twee reguliere ways zijn, en dat er een relatie (multi-polygoon) moet worden toegevoegd om de combinatie van die vlakjes (ways) te representeren als 1 entiteit in OSM. Hoewel dat ontegensprekelijk een meer puriteinse zienswijze is, is dat niet hoe HisGIS hier pragmatisch naar kijkt. Vanuit dat pragmatische perspectief is namelijk alles met hetzelfde kadastrale adres (de combinatie van Sectie, Perceelnummer en eventueel een Perceelnummer-toevoeging) een uitdrukking van 1 en hetzelfde administratieve perceel.
Hoe zit het dan met perceel C? Het zal al snel duidelijk zijn dat dat een relatie is met w4 als outer lid, maar wat is dan het inner lid? Zijn dat w2 en w3 als losse ways, die beiden als inner-lid aan de relatie van perceel C worden toegevoegd? Of is de relatie van perceel B dan het inner-lid van de relatie van perceel C?
Daarmee raken we aan de kern van dit betoog, namelijk: kunnen relaties onderdeel zijn van andere relaties?
Het antwoord daarop is meervoudig. Technisch gezien kan dat wel, maar logisch gezien is het een fout. De uitdrukking van een multipolygoon-relatie, of dus de ways waar deze is uit opgebouwd, staat los van de semantische (betekenis) laag van de gegevens. Het is dus formeel onlogisch om te zeggen dat een “perceel” lid is van een relatie. Vanuit het perspectief van de multipolygoon-relatie zijn die “percelen” slechts een way.
Voor perceel C met de twee gebouwen van perceel B is het een beetje triviaal of je de relatie van perceel B als inner-lid van de relatie van perceel C aanwijst, of juist w2 en w3. Conceptueel hoor je echter niet de relatie van perceel B als inner-lid op te geven. Dat heeft namelijk ook onbedoelde implicaties.
Want laten we een stapje hoger kijken. Stel nu dat je voor perceel A w1 als outer lid opgeeft, maar de relatie van perceel C als inner lid, in plaats van de eerder genoemde w4 als inner lid. Dan betekent dat echter dat de “gaten” in de relatie van perceel B, juist niet als onderdeel van dat inner-lid van perceel A worden gezien. Dat betekent dus dat perceel B dan 2 gaten vormt in perceel C, als groot gat van perceel A. En dat betekent weer dat de twee huizen van perceel B daarmee onderdeel worden van perceel A, als onbedoeld neven-effect.
Daarmee wordt het al snel ondoenlijk complex. Daarom geldt ook de richtlijn dat in technische zin, relaties als lid van een relatie toevoegen conceptueel in de regel fout is. Let echter op. Dat staat volledig los van het feit dat je na het aanwijzen van w4 als inner lid van de relatie perceel A, diezelfde way ook mag gebruiken in andere relaties (perceel C). Het gaat er dus om dat de leden van de relaties in de regel reguliere ways moeten zijn, en niet relaties op zichzelf.
Samenvattend
w1krijgt geen tags- de relatie met
w1als outer lid enw4als inner lid krijg de tags van perceel A, inclusief het kadastrale adres en de aanduiding dat het water betreft (natural=water) w4krijgt geen tagsw2krijgt de tag om aan te geven dat het een schuur betreftbuilding=shedw3krijgt de tag om aan te geven dat het een huis betreftbuilding=housew2enw3vormen de twee outer leden van een relatie, die de tags krijgt van het kadastrale adres van perceel B. Alternatief (eenvoudiger en even “juist”) kan het kadastraal adres ook gedupliceerd worden toegevoegd aan zowelw2alsw3. In dat alternatieve scenario kan dan de relatie tussenw2enw3om perceel B uit te drukken achterwege gelaten worden.w4wordt het outer lid van een relatie om perceel C aan te geven (inclusief kadastraal adres op de relatie), enw2enw3zijn de twee inner leden van die relatie